İsrail’in saldırısı altındaki Gazze’de ateşkes sağlanması ve Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları’nın 7 Ekim 2023’teki ‘Aksa Tufanı’ sırasında rehin aldığı İsraillilerin serbest bırakılması için dün Fransa’nın başkenti Paris’te arabulucularla yapılan görüşmelere İsrail’den bir heyet de katıldı. Konu hakkında bilgi sahibi bir kaynak, Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, İsrail’in ulusal istihbarat servisi Mossad’ın başkanı David Barnea’nın burada arabulucularla görüştüğünü aktardı. Paylaşılan bilgilere göre, Barnea, Paris’te arabulucular Katar, Mısır ve ABD’nin temsilcileriyle ayrı ayrı bir araya geldi.
‘İYİMSERLİK EMARELERİ VAR’
İsmi ve hangi ülke vatandaşı olduğu açıklanmayan kaynak, “Ciddi bir müzakerenin başlangıcına doğru ilerlenebileceğine yönelik yeşeren iyimserlik emareleri var” diye konuştu. Mısır’ın El Kahire TV News kanalı da görüşmelerin başladığını aktardı.
Hamas’tan bir yetkili ise Mısır’ın başkenti Kahire’de aynı bağlamda yapılan görüşmelerin tamamlandığını ve şimdi haftasonu İsrail’le yapılacak görüşmelerden arabulucuların neler aktaracağını beklediklerini söyledi. Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye, Aralık 2023’ten bu yana Mısır’a yaptığı ilk ziyarette olası bir ateşkesle ilgili Mısırlı arabulucularla temaslarda bulunmak üzere bu hafta başkent Kahire’deydi.
HAMAS: İSRAİL’LE YAPILACAK GÖRÜŞMELERİN SONUÇLARI BEKLENİYOR
İki Mısırlı güvenlik kaynağı da daha önce yaptıkları bir açıklamada, perşembe günü Haniye ile görüşmelerin tamamlanmasının ardından Mısır istihbarat örgütü başkanı Abbas Kamil’in İsrailli temsilcilerle görüşmek üzere 23 Şubat Cuma günü Paris’e gideceğini belirtmişti. İsrail, Paris’teki görüşmelerle ilgili resmi bir açıklama yapmazken, görüşmelerin haftasonu boyunca devam etmesi bekleniyor. İsminin paylaşılmasını istemeyen bir Hamas yetkilisi ise Hamas’ın Mısırlı arabulucularla yaptıkları görüşmelerde yeni bir teklif sunmadığını, şu anda İsrail’le yapılacak görüşmelerin sonuçlarını beklediklerini bildirdi.
Hamas yetkilisi, görüşmelere ilişkin açıklamasında, “(Mısırlılarla) teklifimizi konuştuk; şimdi onlar Paris’ten dönene kadar bekleyeceğiz” ifadelerini kullandı.
ABD: İSRAİL’İN PLANI ULUSLARARASI HUKUKA UYGUN DEĞİL
Kasım 2023’tekine benzer bir ateşkes ve rehine takası anlaşmasına benzer bir anlaşmaya varılması için ABD de bir süredir diplomasi yürütüyor. Washington yönetimi, Gazze’de ‘geçici bir insani ara’ sağlanmasını, ‘kalıcı ateşkesin zamanının gelmediğini’ savunuyor.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da dün Arjantin’i ziyareti sırasında mevkidaşı Diana Mondino ile düzenlediği ortak basın toplantısında İsrail’in işgal altındaki Batı Şeria’da yeni yasa dışı konut inşa etme planları ve İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun ‘savaş sonrası Gazze’ ile ilgili kabineye sunduğu planı değerlendirdi.
AA’nın aktardığına göre, Blinken İsrail yönetiminin, Batı Şeria’nın bazı bölgelerinde 3 bin 300’den fazla konut inşasına onay veren planını ‘hayal kırıklığı’ sözleriyle karşıladı.
Blinken, “Yerleşim yerleri konusundaki haberleri gördük ve açıkçası bu duyurudan dolayı hayal kırıklığına uğradığımızı söylemem lazım. İster Cumhuriyetçi ister Demokrat ABD yönetimleri uzunca bir süredir yeni yerleşim yerlerinin barışa ulaşmada ters etkiye sahip olduğu görüşünde. Ayrıca bu yerleşim yerleri uluslararası hukuka da uygun değil” dedi.
İsrail hükümetinin, işgal altındaki Batı Şeria’nın Beytüllahim kenti yakınındaki Maale Adumim Yahudi yerleşim birimine 2 bin 350, Kedar’a yaklaşık 300, Efrat yasa dışı Yahudi yerleşim birimine ise 700 konut inşasını onaylamayı planladığı kamuoyuna yansımıştı.
‘PLANI GÖRMEDİM’
Öte yandan Blinken, İsrail Başbakanı Netanyahu’nun Gazze’de savaş sonrasına ilişkin kabineye plan sunduğu yönündeki haberleri de değerlendirdi. Blinken, “Haberleri gördüm ama planı açıkçası görmedim. Dolayısıyla detayları görene kadar değerlendirme hakkımı saklı tutuyorum. Gazze terörizm için platform olamaz. Bununla beraber Gazze’de hiçbir şekilde İsrail işgali olmamalı ve Gazze’nin yüz ölçümü daraltılmamalı” yorumunu yaptı.
Bölgede Gazze meselesiyle ilgili birçok ülke olduğunu ve bu ülkelerle yakın şekilde çalıştıklarını dile getiren ABD Dışişleri Bakanı Blinken, Gazze’nin geleceğiyle ilgili yol haritasının belirlenmesinde bu görüşmelerin de önemli olduğunu ifade etti.
PLANDA NE VAR?
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu kabine toplantısında hükümete sunduğu, Gazze’de saldırıların ardından izleyeceği yol haritası, ‘Gazze Şeridi’nin silahsızlandırılması, İsrail’in güvenlik için hareket özgürlüğünü koruması ve UNRWA’nın kapatılmasını’ içeriyor. Plana göre İsrail, Gazze Şeridi’nde ve işgal altındaki Batı Şeria’da güvenlik ve askeri konularda hareket özgürlüğünü elinde tutacak, Mısır-Gazze sınırında ABD’nin koordinasyonuyla tampon bölge oluşturarak ‘kaçakçılık girişimlerini’ önleyecek.
Netanyahu’nun hükümete sunduğu yol haritasına göre, Gazze’nin sivil idaresi ise ‘yönetim becerisine sahip profesyoneller’ tarafından gerçekleştirilecek; bu kişiler ‘terörü destekleyen devlet ve oluşumlara bağlı olmayacak’ ve maaşlarını bunlardan almayacak. İsrail ayrıca Ramallah merkezli, Mahmud Abbas liderliğindeki uluslararası meşruiyete sahip Filistin yönetimini, ‘terörü desteklemekle’ suçlayarak, yol haritasındaki bu maddeyle Gazze yönetiminden uzaklaştırmayı amaçladığına işaret ediyor.
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)
